ယောနသံဒေသ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ

အခန်း ၁: အမည်နှင့် အဓိပ္ပါယ် သတ်မှတ်ချက်

အပိုဒ် ၁ - ဒေသအမည်နှင့် အာဏာ
- ယောနသံဒေသသည် သီးသန့်အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေတစ်ခုအဖြစ် မြန်မာနိုင်ငံတွင် တည်ရှိပြီး ဒီမိုကရက်တစ်နန်းစံစနစ်ဖြင့် အုပ်ချုပ်မှုကို လည်ပတ်သည်။

အပိုဒ် ၂ - အကြီးအကဲသည် ဒေသ၏ အမြင့်ဆုံး အာဏာပိုင် ဖြစ်သည်။

အခန်း ၂: အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့များ

အပိုဒ် ၁ - ဒေသအကြီးအကဲ
- ယောနသံဒေသအကြီးအကဲကို မိုးနတ်အိမ်တော် တစ်ဦးဦးကို ရွေးကောက်တင်မြှောက်ရမည်။
- ဒေသအကြီးအကဲကို ပြည်သူ့အတိုင်ပင်ခံကောင်စီ မှ ခန့်အပ်သော ရွေးချယ်ရေး အဖွဲ့မှ ရွေးချယ်ရမည်။

အပိုဒ် ၂ - ဒေသခွဲဆိုင်ရာ အကြီးအကဲများ
- ရတနာရွှေမြေ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ ကို ယောနသံဒေသအကြီးအကဲ ၏ လက်အောက်တွင် သီးခြားအကြီးအကဲတစ်ဦးက  အုပ်ချုပ်သည်။
- အုန်းကျွန်းကိုလည်း ယောနသံဒေသအကြီးအကဲ ၏ လက်အောက်တွင် ပြည်သူများက မဲစနစ်ဖြင့်ရွေးချယ်ကာ အရာရှိချုပ်က အုပ်ချုပ်သည်။
- အထက်ပါ အကြီးအကဲ ၂ ဦးသည် ဒေသတွင်း အုပ်ချုပ်မှုအတွက် တာဝန်ရှိပြီး နိုင်ငံခြားရေး အတွက် ယေနသံဒေသအစိုးရ ကိုင်တွင်သည်။
- ကျန်ဒေသခွဲများ အတွက် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများကို ဒေသအကြီးအကဲက ခန့်ထားသည်။

အပိုဒ် ၃ - ဝန်ကြီးဌာနများ

- ဒေသအကြီးအကဲ လက်အောက်ရှိ ဝန်ကြီးချုပ်က
ဝန်ကြီးများအား စနစ်တကျ စီမံခန့်ခွဲသည်။
- ဝန်ကြီးဌာနများမှာ-
နိုင်ငံရေးဝန်ကြီးဌာန (Ministry of Political Affairs)    - နိုင်ငံရေးမူဝါဒများချမှတ်ခြင်းနှင့် အစိုးရ၏ ပြည်တွင်း၊ပြည်ပဆက်ဆံရေးများကို စီမံခန့်ခွဲခြင်း။
- ဘဏ္ဍာရေးနှင့် စီးပွားရေးဝန်ကြီးဌာန (Ministry of Finance and Economic Affairs)    - ဘဏ္ဍာရေးမူဝါဒများသတ်မှတ်ခြင်း၊ နိုင်ငံတော်ဘဏ္ဍာငွေ စီမံခန့်ခွဲခြင်းနှင့် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို အထောက်အကူပြုခြင်း။
- ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန (Ministry of Defense)    - အမျိုးသားလုံခြုံရေးနှင့် စစ်ရေးဆိုင်ရာ မူဝါဒများအား စီမံခန့်ခွဲခြင်း။
- လူမှုဖူလုံရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးဝန်ကြီးဌာန (Ministry of Social Welfare and Development)    - လူမှုရေးဆိုင်ရာ အကူအညီများပေးခြင်းနှင့် အားလုံးအကျိုးကျေးဇူးပြု ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအစီအစဉ်များဆောင်ရွက်ခြင်း။
- ​ဒေသရေးရာဝန်ကြီးဌာန (Ministry of Region Affairs)    - ​ဒေသအတွင်းရှိ မျိုးနွယ်စုများ၏ အခွင့်အရေးများကို ကာကွယ်ပေးခြင်း၊ တည်ငြိမ်ရေးနှင့် ညီညွတ်ရေးကို အထောက်အကူပြုခြင်း။
- နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန (Ministry of Foreign Affairs)    - နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးများအား စီမံခန့်ခွဲခြင်း၊ နိုင်ငံတော်ရဲ့ နိုင်ငံခြားမူဝါဒများချမှတ်ခြင်းနှင့် နိုင်ငံတကာတွင် ယောနသံဒေသ၏ အကျိုးကို ကာကွယ်ပေးခြင်း။
- အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာန (Ministry of Labor)    - အလုပ်အကိုင်နှင့် အလုပ်သမားအခွင့်အရေးများကို ကာကွယ်ခြင်း၊ အလုပ်သမားဥပဒေများအား စီမံခန့်ခွဲခြင်းနှင့် အလုပ်သမားဆိုင်ရာ ပြသနာများကို ဖြေရှင်းပေးခြင်း။
- ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန (Ministry of Education)    - ပညာရေးမူဝါဒများချမှတ်ခြင်းနှင့် ပညာရေးစနစ်တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် အစီအစဉ်များဆောင်ရွက်ခြင်း။
- ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစားဝန်ကြီးဌာန (Ministry of Health and Sports)    - ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာမူဝါဒများချမှတ်ခြင်းနှင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု၊ အားကစားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးစီမံချက်များဆောင်ရွက်ခြင်း။
- စီမံကိန်းနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးဝန်ကြီးဌာန (Ministry of Planning and Development)    - ဒေသဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေးမူဝါဒများကို လက်တွေ့ဆောင်ရွက်ခြင်း။
- စိုက်ပျိုးရေးနှင့် စိုက်ပျိုးရေးဖွံ့ဖြိုးရေးဝန်ကြီးဌာန (Ministry of Agriculture and Agricultural Development)    - စိုက်ပျိုးရေးမူဝါဒများချမှတ်ခြင်းနှင့် အထောက်အပံ့ပေးခြင်း။
- ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ဝန်ကြီးဌာန (Ministry of Petroleum and Natural Gas)    - ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ပေါ်မူတည်၍ စီမံခန့်ခွဲခြင်းနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးစီမံချက်များဆောင်ရွက်ခြင်း။
- သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် သယံဇာတအရင်းအမြစ်ဝန်ကြီးဌာန (Ministry of Environment and Natural Resources)    - သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးနှင့် သယံဇာတများ၏ ဆီလျော်မှုကို စီမံခန့်ခွဲခြင်း။- သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးနှင့် ဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန (Ministry of Transport and Communications)    - သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးနှင့် ဆက်သွယ်ရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးစီမံချက်များဆောင်ရွက်ခြင်း။
တို့ဖြစ်သည်။

အခန်း ၃: ပြည်သူ့အခွင့်အရေးနှင့် တာဝန်များ

အပိုဒ် ၁ - အခြေခံအခွင့်အရေးများ
- ပြည်သူများ၏ လူ့အခွင့်အရေးများကို လေးစားရမည်။
- ပြည်သူ့တောင်းဆိုမှုများနှင့် မတူညီသော အခွင့်အရေးများကို နိုင်ငံအတွင်းရှိ တရားစီရင်ရေးစနစ်များက ကာကွယ်ပေးမည်။

အပိုဒ် ၂ - တာဝန်များ
- ပြည်သူများသည် နိုင်ငံတော်နှင့် ဒေသအတွက် တာဝန်ရှိခြင်းကို သိမှတ် လေးစားရမည်။
- ပြည်သူများသည် ဒေသ တရားဥပဒေများကို လေးစားဆောင်ရွက်ရမည်။

အခန်း ၄: လွှတ်တော်နှင့် အစိုးရ

အပိုဒ် ၁ - လွှတ်တော်စနစ်
- ပြည်သူ့အတိုင်ပင်ခံကောင်စီသည် ပြည်သူများ၏ တရားရေးနှင့် ဥပဒေအရေးများကို စစ်ဆေးရမည်။
- ကောင်စီအတွက် ပြည်သူ့ကိုယ်စားလှယ်များကို မဲစနစ်ဖြင့် အတည်ပြုရွေးချယ်ရမည်။

အပိုဒ် ၂ - အစိုးရစနစ်
- အစိုးရအဖွဲ့သည် နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးနှင့် စီမံခန့်ခွဲရေးလုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်ရန် စနစ်တကျ ဖွဲ့စည်းထားသည်။

အခန်း ၅: တရားစီရင်ရေးနှင့် တရားရုံးစနစ်

အပိုဒ် ၁  - တရားရုံးစနစ်
- တရားရုံးသည် ပြည်သူ့အမှုများကို ဥပဒေအရ တရားမျှတစွာ စစ်ဆေးရမည်။
- တရားရုံးအမှုများသည် တရားစီရင်ရေးစနစ်အတိုင်း ဆောင်ရွက်ရမည်။

အပိုဒ် ၂ - တရားဥပဒေများနှင့် ဆုံးဖြတ်ချက်များ**
- တရားဥပဒေများနှင့် ဆုံးဖြတ်ချက်များကို တရားမျှတစွာ ဆောင်ရွက်ရမည်။
- ပြည်သူများ၏ အခွင့်အရေးများကို ကာကွယ်ရန် တရားဥပဒေများကို အသုံးချရမည်။

အခန်း ၆: ဘဏ္ဍာရေးနှင့် အခွန်စနစ်

အပိုဒ် ၁ - ဘဏ္ဍာရေးစနစ်
- ဒေသ၏ ဘဏ္ဍာရေးအခက်အခဲများကို ကာကွယ်ရန် စီမံကိန်းများကို ဆောင်ရွက်သည်။
- အခွန်စနစ်နှင့် အခြားအကောက်ခွန်စနစ်များကို ပြည်သူများအတွက် ထိရောက်စွာ အသုံးပြုသည်။

အခန်း ၇: သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် သယံဇာတများ

အပိုဒ် ၁ - သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကာကွယ်မှု
- သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် သယံဇာတများကို ထိန်းသိမ်းကာကွယ်ရန် စီမံကိန်းများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သည်။
- သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်အား ထိန်းသိမ်းရန် ပြည်သူများအား ပညာပေးလှုပ်ရှားမှုများ ပြုလုပ်သည်။

အခန်း ၈: ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေး

အပိုဒ် ၁ - ကာကွယ်ရေးစနစ်
- ဒေသ၏ လုံခြုံရေးနှင့် ကာကွယ်ရေးစနစ်ကို မြှင့်တင်ကာ စနစ်တကျ အကောင်အထည်ဖော်သည်။
- လုံခြုံရေးနှင့်ပတ်သက်သည့် ကိစ္စရပ်များကို စနစ်တကျ လုံခြုံရေးဌာနကကြီးကြပ်စစ်ဆေးသည်။

အပိုဒ် ၂ - အကြမ်းဖက်မှုနှင့် အန္တရာယ်များ
- အကြမ်းဖက်မှုနှင့် အန္တရာယ်များကို ကာကွယ်ရန် လုံခြုံရေးစနစ်များစနစ်တကျ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုရှိအောင် ဆောင်ရွက်သည်။

အခန်း ၉: ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု

အပိုဒ် ၁ - ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ
- ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန် လိုအပ်ပါက လုပ်ဆောင်နိုင်သည်။
- ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများအတွက် ပြည်သူများ၏ အတည်ပြုချက်ကို ရယူရမည်။

နိဂုံးချုပ်

ယောနသံဒေသ၏ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေသည် ပြည်သူများ၏ အခွင့်အရေးများကို ကာကွယ်ရေးရာ၊ ဒေသ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို ထိန်းသိမ်းဆောင်ရွက်ရေးအတွက် အခြေခံစနစ်တကျ ထူထောင်ထားခြင်းဖြစ်သည်။

ပြည်သူ့အတိုင်ပင်ခံကောင်စီ၏ အတည်ပြုမှု၊ အာဏာပေးအပ်မှုအရ ကျွန်ုပ်က လက်မှတ်ရေးထိုး အတည်ပြုလိုက်သည် -
ပထမ မိုးနတ်မင်းသား
အကြီးအကဲ
ယောနသံဒေသအစိုးရအဖွဲ့